Afval en dorre bladeren

Het boek

Het boek afval en dorre bladeren is geschreven door Gabriel Garcia Marquez en is gepubliceerd op 8 maart 2005. Afval en dorre bladeren is een vertaalde versie vanuit het Spaans en heeft 142 bladzijdes.
Het hoofdonderwerp is zelfmoord en hoe deze personages het hebben meegemaakt vanuit hun oogpunt. 

Gabriel Garcia Marquez

Gabriel García Márquez (Colombia, 1927 - Mexico, 2014) was een van de grootste schrijvers van deze tijd.

In 1967 verscheen zijn eerste roman, Het kwade uur, in vertaling bij uitgeverij Meulenhoff. Een jaar later verscheen Honderd jaar eenzaamheid, dat in 1972 in Nederlandse vertaling uitkwam en wereldwijd zou uitgroeien tot zijn bekendste werk. In de decennia daarna verschenen al zijn werken in vertaling bij uitgeverij Meulenhoff, met als meest recente werk zijn zelfportret Leven om het te vertellen (2003) en zijn laatste roman Herinnering aan mijn droeve hoeren (2004).

In 1982 ontving hij de Nobelprijs voor de literatuur. Van zijn boeken werden wereldwijd miljoenen exemplaren verkocht. García Márquez overleed in 2014 87-jarige leeftijd in zijn woonplaats Mexico-Stad.

Recensies 

Bij dit boek kon ik helaas geen echte recensies vinden,vandaar ook maar één link, in plaats van twee. Over dit boek was überhaupt heel weinig te vinden.

http://www.dbnl.org/tekst/_rev002197401_01/_rev002197401_01_0133.php

Samenvatting

Het verhaal is een aaneenschakeling van herinneringen aan wat er de laatste vijfentwintig jaar in het dorp is gebeurd. Drie protagonisten, drie generaties: de oude kolonel, zijn dochter van dertig en haar zoontje van tien, vertellen in innerlijke monoloog het hele verhaal. De aanleiding tot deze terugblik is de dood van de dokter. Al op de eerste bladzijden worden de belangrijkste feiten genoemd; de dokter heeft zich opgehangen, het dorp zal wel blij zijn dat hij dood is, hij was een schandelijk mens, de kolonel gaat hem begraven ook al wil het dorp hem laten verrotten. En dan gaan we terugkijken. Het is een raamvertelling, één grote cirkel: aan het eind zijn we nog even ver als aan het begin. Het lijk ligt in de kist, de kolonel, zijn dochter en kleinzoon zijn nog steeds in de kamer, de buitendeur is geopend en iedereen wacht af wat er gebeuren gaat. We zullen het nooit weten. Maar er is wel een aanwijzing die het ergste doet vermoeden. Het citaat uit Antigone gaat over het verbod om het lijk van Polyneikes te begraven. Antigone overtreedt het verbod, begraaft het lijk van haar broer, wordt levend ingemetseld maar pleegt later zelfmoord.

De dokter is een vreemdeling die op een dag met aanbevelingsbrieven bij de kolonel in Macondo komt. Hoewel hij zich meer als een dier dan als een mens gedraagt, wordt hij in huis opgenomen en opent een praktijk, die heel goed gaat. Na een paar jaar arriveert de Bananen-maatschappij die welvaart brengt in Macondo. Maar de dokter raakt al zijn patiënten kwijt aan de medische dienst van de maatschappij. Hij doet geen enkele poging ze terug te winnen, integendeel, hij sluit zich op in zijn kamer. Zelfs als hem gesmeekt wordt ernstig gewonde dorpelingen bij te staan, komt hij niet naar buiten. Op deze onmenselijke weigering reageert het dorp door te zweren hem na zijn dood niet te zullen begraven.

De kolonel, die een goed christen is en met een mengeling van medelijden en liefde tegenover de dokter staat, interpreteert het gedrag van de dokter als een gevecht met God. Dit is een punt van essentieel belang in het verhaal: de confrontatie van de kolonel, die gelooft in een ‘andere macht’, met de dokter die daaraan twijfelt. Het is niet zo dat de laatste zich boven God stelt, maar hij is verbijsterd over de zekerheid van de anderen dat God bestaat. Heel mooi is de scène waarin de dokter gebiologeerd staat te kijken naar het opwindbare danseresje in het huis van de kolonel. Hij windt het op, de muziek begint, ze danst, een sprongetje en afgelopen. Dit is de allereerste ontmoeting met de dokter: een man die gefascineerd kijkt naar een mechaniek dat een poppetje in beweging brengt. Ziet hij de mens ook zo, vraagt men zich af.

In het dorp heeft de kolonel een zeker gezag omdat hij ex-militair is en omdat hij een van de stichters van het dorp is. Hij doet waar hij zin in heeft, ook al strijkt hij tegen de haren van de dorpelingen in. Een man met een eigen wil, zoals zijn dochter denkt, maar tegenover de dokter staat hij machteloos. De dokter is sterker dan hij. Juist omdat de kolonel in een hogere macht gelooft en niet in zijn mogelijke eigen vrije wil. Dat hij het dorp aan kan, de burgemeester bijvoorbeeld, komt omdat de botheid van die autoriteit voor hem volkomen doorzichtig is. Maar de dokter heeft een andere macht en deze is ongrijpbaar voor de kolonel: de kolonel denkt dat de dokter probeert de dood te overwinnen. Het is alsof de dokter de geschiedenis, de tijd, niet als een cirkel wil zien maar als een rechte lijn. Of anders gezegd: de dokter probeert de cirkel waar we in ronddraaien te doorbreken. In Afval proberen de mensen van het dorp op allerlei wijzen de tijd vast te houden, de kringloop te laten voortbestaan. De dokter daarentegen wil alles loslaten. Hij pleegt zelfmoord, de anderen laten alles over zich heen komen.

Mijn mening

Ik had verwacht dat dit boek heel moeilijk te lezen zou zijn, maar dat viel reuze mee. Het boek interesseerde me niet zo zeer, omdat het over het onderwerp zelfmoord ging. Ik hou niet van boeken dat gaat over zelfmoord, of andere dingen met de dood. Dit was een boek dat totaal niet in mijn rijtje zou passen, maar het was goed dat ik het heb gelezen. Gabriel kan heel goed schrijven, hij beschrijft dingen ook heel goed zodat je het verhaal precies in je hoofd kan afspelen met beelden voor je. Dat vind ik altijd leuk aan een boek en dat is deze schrijver zeer goed gelukt.

Overige details

Gabriel Garcia Marquez - afval en dorre bladeren

Datum uitgave : 8 maart 2010 (vertaalde versie)

Aantal pagina’s : 144